Quite a few posts ago I showed you my own version of the First Act of the Sue Elsir Dawns play, " I Naws". It was rather unusual, to say the least. At the time I promised you the rest of it, that's Acts 2 and 3, but somehow I didn't get round to it ...so, I'll put them on here with an apology ( mae'n ddrwg gen i ) .... I'll put Act 1 with it as well, which will save you the job of going back to read it ... mind you, if you are a bit puzzled as to what's going on, it's all explained back there.... dyna ni !
I NAWS by SUE ELSIR DAWNS
ACT 1
Ystafell wely Llywelyn Fawr a Siwan.
ALIS : Dyna'r wisg arian yn rhydd o'r diwedd, ma dame;
SIWAN: A'r goron drom ar fy mhen ?
ALIS: Marie de France, ma dame.
SIWAN: Bydd ei flas yn ffrwyn i'th dafod.
ALIS: Nos da a Duw gyda chi, ma Dame.
SIWAN: Rhag ofn, a thithau mor ehud.
GWILYM: Fynni 'di mo'r briodas ?
SIWAN: Paid â'm dychryn i heno, Gwilym.
GWILYM: Nid i siarad am wleidyddiaeth y des i i'th stafell di heno.
SIWAN: 'Wyt ti cofio 'mod i ddeng mylnedd yn hŷn na thi ac yn fam i bedwar o blant?
GWILYM: Nid hunllef fu wythnosau fy adferiad, y marchogaeth wrth dy ochr a gwin yng nghreigiau Gwynedd, y canu ar ôl cinio p'nawn.
SIWAN: 'Roedd hwn yn pregethu i'r bleiddiaid.
GWILYM: Do, efallai; mi dd'wedais hynny wrth Hubert y Canghellor a holai'r amodau i'r Cyngor.
SIWAN: Ti dy hun a'm galwodd i atat heno.
GWILYM: Dyna gwmwl yn cuddio'r lleuad.
SIWAN: Yng Nghyrmu mae'r gwŷr yn fwy dengar, yn enwedig plant Mars.
GWILYM: Na chleddyf na chyllell na dim.
LLYWELYN Rhywmwch o ...
GWILYM: Ai dyna fel y mae hi ?
LLYWELYN: Neb ond efô.
SIWAN: 'Feiddi di mo'i ladd ef.
ACT 2
Lloft tŵr yw carchar Siwan
ALIS .............. Ma dame, 'ydych chi wedi deffro ?
SIWAN............ Mae'r porthor yn fudan.
ALIS ..............'Dydych chi ddim wedi cysgu, ma dame, ddim ers tridiau, nac wedi cyffwrdd â'r
bwyd a anfonwyd atoch.
SIWAN............Sylwais i ddim.
ALIS...............Nid i ti, ma dame, nid i ti -
SIWAN.......... Mae arna' i g'wilydd.
ALIS.............. Mae'ch pen chi'n gwaedu lle y trawsoch y mur.
SIWAN.......... Beth a ganodd o, Alis ?
ALIS............. Y milwyr neu'r dienyddwyr oddi tanodd.
SIWAN ........ 'Fydd y cwbl ond ychydig funudau.
Y DORFF...... Brewys i'w grog ....
ALIS .............Dyma'r chwe marchog o'r Ffrainc a ddaeth gyda Gwilym Brewys.
SIWAN ( yn isel) ... Saint Duw sy'n meiddio gweddio, gweddïwch drosto.
ALIS............. Mae'n tynnu'n llonydd yn awr, yn llonydd a llipa.
( Tabbyddu isel ac utgorn olaf)
ACT 3
Bore Calan, Mai, 1231
LLYWELYN ....... Tyrd i mewn.
( Daw Alis ato)
ALIS ...................Yw'r gŵr priod y rhoddir hi iddo yn eneth.
SIWAN ............... Fy arglwydd ?
LLYWELYN ....... Proffwydaist fel Cassandra.
SIWAN................ Goleuni ar enaid Gilbert.
LLYWELYN........ ( yntau'n byr-chwerthin) 'Alla i ddim cadw gwrogaeth arglwyddi'r Deau.
SIWAN ...............Blwyddyn i heddiw y dylasit ti feddwl am hynny.
LLYWELYN ......Na fedra, sywaeth, a chadw gwrogaeth Rhys Gryg.
SIWAN...............Ai maddeuant yw ystyr hyn ?
LLYWELYN....... Mae hynny'n wir.
SIWAN ...............Llywelyn, 'wyddwn i dim, 'wyddwn i ddim.
LLYWELYN....... Fe droes dy ddirmyg di y noson honno holl cynlluniau llywodraeth hanner
canrif yn dom.
SIWAN .............. Ac os gwrthoda' i ?
LLYWELYN.......'Dydw' i ddim yn deilwng ohonot ti, Siwan.
SIWAN ............. 'Fedri di ngodde i, Llywelyn, fedri di beidio â'm casau ?
LLYWELYN.......Byddi fyw ar fy ôl i -
ALIS ................ Fy arglwydd ?
LLEN
And now, bringing us back to the 21st century with a resounding clash of gears is Anelog gan Retro Party ....